Tahiti Infos

Tiripuna : E hi'opo'a fa'ahou-hia i te 'ohipa no te mau merēti no te aora'i


PAPEETE, le 11/03/2016 - Ua ha'afaufa'a-'ore-hia i te anira'a a Pascale Haiti e ia fa'a'ore hia i te fa'aotira'a a te piha uiui, no te tahi mau hape o tāna i rave. 'Aita rā te tiripuna ha'apararīra'a i Pari i 'āpe'e i teie mana'o, tōna aura'a, e fa'aho'i-hia te reira i mua i te aro a te ha'avā uiui, Laurent Mayer, e nāna e fa'aoti atu e ia fa'aho'i hia anei o Pascale Haiti rāua Gaston Flosse i mua i te tiripuna fa'ahapara'a.

Ua hōro'a te tiripuna ha'apararīra'a no Pari i tāna fa'aotira'a i te 26 no fepuare i topa a'e nei, i muri a'e i te anira'a a Pascale Haiti e ia ha'afaufa'a-'ore- hia te mau tuatāpapara'a a te ha'avā uiui no te tiripuna fa'ahorora'a no Pape'ete. Inaha, no Pascale Haiti, te vai nei te tahi mau 'ohipa tano 'ore o tei rave hia e, 'aita ato'a oia i māuruuru i mua i tera tātarara'a.

No reira, i teie mau hepetoma i muri nei, tātou e pāpū-roa-atu ai, e ti'a anei o Pascale Haiti e tōna hoa Gaston Flosse i mua i te ha'avā no te tiripuna fa'ahapara'a no Pape'ete. Na te ha'avā uiui, Laurent Mayer e fa'aoti atu. I roto i teie 'ohipa, e riro o Gaston Flosse i te tāviri i te faufa'a a te nūna'a.


E ONO MIRIONI FARANE O TEI TAVIRI HIA

I te 'āva'e no te tītema 2014, ua 'ite hia, i Erima, i te tahi mau merēti nehenehe mau e moni ato'a ho'i, e, o tei ho'o hia i te fenua Farāni fatu hia e te Aora'i o te Fa'aterera'a o te Hau Fenua. Fa'ahapa hia ia Pascale Haiti i te 'ohira'a mai i teie mau merēti, mau punu tāipu e te tahi mau hāpaina, i muri a'e i te fa'a'erera'a hia o Gaston Flosse i tona mau ti'ara'a mana i te matahiti 2014.

Ia au i te mau tītorotorora'a a te ha'avā uiui, e riro ra, e 6 mirioni farāne pātifita te tino moni o tei ha'amāu'a hia no te ho'o i tāua mau tauiha'a ra. Ua rave hia te tahi mau pāherura'a i te fare o Gaston Flosse rāua o Pascale Haiti, i Erima e, na reira ato'a i te piha 'ohipara'a a Gaston Flosse i Taraho'i. Te tahi ato'a horora'a o tei tu'u hia i mua i te tiripuna no te pāto'i i te tihepūra'a hia ia Gaston Flosse i ni'a i te ti'ara'a 'aivana'a ta'a'ē no te pupu puātou i Taraho'i, e i roto i te mau tītorotorora'a a te ture, ua 'ite hia teie 'ohipa pi'i hia te mau merēti no te Aora'i o te Fa'aterera'a.


UA FA'AHO'I HIA TEIE 'OHIPA I MUA I TE HA'AVA UIUI

Mai te mea ra, 'aita te tiripuna ha'apararīra'a i Pari i fāri'i i te anira'a a Pascale Haiti, e fa'aho'i hia te reira i roto i te rima o te ha'avā uiui no te tiripuna fa'ahorora'a no Pape'ete, Laurent Mayer. Ia tae i te reira taime, e nehenehe te ha'avā uiui e fa'ahope i tana mau tuatāpapara'a, e, nāna ato'a e fa'aoti atu i te taime a nehenehe na ti'a to'opiti i te tu'u i roto i te rima a te tiripuna fa'ahapara'a no Pape'ete, mai tei ani hia e te 'auvaha ture, José Thorel, i te matahiti 2015 ra. E hōro'a o Laurent Mayer i tāna fa'aotira'a i teie mau hepetoma i muri nei.

E AHA TE AURA'A ?

tāvirira'a faufa'a : détournement de fonds


Le premier mot de ce composé est construit à partir de la racine ancienne viri (vili en tongien et en samoan) qui signifie ‘vriller’, ‘enrouler’ ou ‘rouler’, comme pour carguer une voile, enrouler une natte ou rouler une cigarette. Tāviri, c’est ‘tourner quelque chose sur lui-même’, et c’est aussi la clé ou la manivelle. Métaphoriquement, le terme signifie ‘rouler’ quelqu’un, ‘détourner’ des mots de leur sens premier (tāviri i te parau) ou détourner de l’argent (tāviri i te moni). Le suffixe ra'a permet ici de nominaliser tāviri : tāvirira'a ‘le fait de tourner/détourner ; le tournage ; le détournement’. Le mot faufa'a désigne les biens, les richesses ou toute chose qui a de la valeur.

Exemples :

- Ua tāvirihia vau : J’ai été roulé.
- 'Aita rātou i tāvini i te nūna'a, 'ua tāviri rā : Ils n’ont pas été au service du peuple, mais ils se sont servis. (littéralement : …mais (ils) ont détourné (des fonds))
- E ha'apa'o faufa'a 'ōna i roto i te tā'atira'a : Il est trésorier dans l’association.


le Vendredi 11 Mars 2016 à 08:19 | Lu 798 fois